بازی های قدیمی ، جدا از سرگرم کردن کودکان ، نکات آموزشی و پند های نهفته ای درون خود داشتند. زمانی که کودک شروع به بازی میکرد ، نا خودآگاه مسائل مهمی را یاد میگرفت و چگونه زندگی کردن در آینده را می آموخت.
تعدادی از بازیها از لحاظ فرهنگی ، اجتماعی و مذهبی در اکثر نقاط ایران مشترک بوده و بعضی از آنها به بازی سنتی و محلی معروف شدند.
در حال حاضر با وجود بازیهای کامپیوتری و مهمتر از آن پیدایش ویروس کرونا ، کودکان بیشترین زمان خود را در خانه میگذرانند و زمان کمتری را به بیرون از خانه اختصاص میدهند.
میتوان گفت ممکن است ، در سالهای آتی به طور کلی بازیهای کوچه و خیابانی جمع شوند و حتی این بازی ها در پایین شهر ، استان ها و حتی روستا ها هم توسط کودکان اجرا نشود.
اما بد نیست کمی راجع به بازیهای قدیمی بدانیم !
بازی عمو زنجیر باف
شعر های کودکانه ، شعری که با خواندن و صدای کودکان ، حس و حال خوبی به خانه ها میبخشید ، حس سر زندگی و جریان
افسوس گذشت و نوای زیبای این شعر معروف از کوچه ها پاک شد.
عمو زنجیر باف ؟ بله
زنجیر منو بافتی ؟ بله
پشت کول انداختی؟ بله ............
اهداف کلی این بازی
• آموزش اصوات
• شناخت و تقلید صداهای مختلف حیوانات
• هماهنگی
• همدلی و همیاری کودکان
• رعایت نوبت و احترام به حقوق دیگران
• تحرک و شادی
• تبعیت از قانون و قانونمندی
شرح بازی به چه صورت است؟
در ابتدا دو فرد که از نظر نیروی جسمانی و قد و وزن یکسان باشند انتخاب میشوند. که یکی از آنها سرگروه و دیگری عمو زنجیر باف میشود.
این دو نفر به دو سر رشته و زنجیری که افراد دیگر با قلاب کردن دستهایشان به هم درست کرده اند پیوسته و دایره وار کمانی را تشکیل میدهند.
در آغاز فردی که به عنوان " عمو زنجیر باف " انتخاب شده را مورد خطاب قرار میدهند و از او سوالهایی به صورت تکراری مپرسند. به این صورت که :
عمو زنجیر باف ؟ بله
زنجیر منو بافتی ؟ بله
پشت کول انداختی ؟ بله
بابا اومده ! چی چی آورده ؟
نخودچی کشمش ! بخورو بیا
باصدای چی ؟ باصدای " مثلا گربه " میو میو میو
نکته : در آخرین سوال افراد مشخص میکنند که فرد چه صدایی را تقلید کند و مختص به یک حیوان نیست.
عمو زنجیر باف بعد از تعیین صدای تقلید شروع به راه رفتن با تقلید صدای حیوان میکند و از زیر دستهای متصل شده میگذرد . نفر دوم به صورت کت بسته پشت بچه ها قرار میگیرد.
دوباره شعر خوانده میشود و این بار از زیر دستهای نفر دوم رد میشود. خلاصه این بازی تا جایی ادامه پیدا می کند که بچه ها غیر از سرگروه و عمو زنجیر باف ، کت بسته و پشت و رو شوند و به صورت زنجیر در بیایند .
زمانی که این اتفاق افتاد نوبت به سرگروه و عمو زنجیر باف است شروع به خواندن شعر کنند . به این صورت که :
عمو زنجیر باف ؟ بله
زنجیر منو بافتی ؟ بله
محکمه یا که شل بافتی؟ بکش و ببین
حالا سرگروه و عمو زنجیر باف از دوطرف شروع به کشیدن می کنند و افراد نباید اجازه بدهند که از هم جدایشان کنند.
بازیکنانی که دستهایشان باز شود جریمه و بازنده میشوند.
این بازی جدا از پر کردن اوقات فراغت ، عضلات پا، دست و بازوها را تقویت می کند و با تقلید صدای حیوانات میتوانند، حیوان ها را به راحتی تشخیص دهند و تمرکز و هوش کودکان بالا میرود.