بزکشی یک بازی سنتی در افغانستان است و در فصل بهار و پاییز اجرا می شود. در این بازی هیچ قانونی برای ثبت نام وجود ندارد و همه میتوانند در این بازی شرکت کنند.
قانون بازی به این صورت است که بزهای بزرگ را حلال میکنند و سر و دست و پاهایشان را از زانو و آرنج قطع می کنند. بز را به میدان می آورند و " چاپ انداز ها " ( افرادی که در مسابقه شرکت کرده اند) بز را از زمین جدا کرده و به زمین مشخصی که " دایره حلال" نام دارد پرتاب میکنند.
بازی بزکشی در افغانستان تحت حمایت دولت انجام میشد. حتی این بازی در میان مردم آسیای میانه ، قرقیزها، ترکمنها ، تاجیکان، هزاره ها و پشتونها انجام میشده و در بعضی نقاط هنوز هم این بازی را اجرا میکنند.
قدمت این بازی به دوران باستان باز می گردد و نام آن برگرفته از کشتن بزهای کوهی توسط قرمانان اسب سوار میباشد. کسی که در این بازی شرکت میکند ، باید نعش این بز را به خط پایان برساند تا مقام نفر اول را کسب کند. در برخی افسانه ها ذکر شده است که این بازی یا ورزش برای اولین بار در " آمودریا" اجرا میشده است.
طبق نوشته های تاریخی " بزکشی " در زمان " محمد ظاهر شاه " بوده که هم زمان با جشن های تولد شاهنشاهی اجرا میشد. حتی در مراسم ختنه کنان و عروسی هم رایج بود.
در یک بازی یک " چاپ انداز " امکان دارد ، صدها ضربه شلاق بخورد تا بز از دستش بیفتد . اما اکنون " چاپ اندازها" برای آسیب رسانی کمتر به خودشان از محافظ هایی مانند کلاه ، ساق ند و زانو بند استفاده میکنند .
مشهورترین پهلوان بزکشی در افغانستان " تاش " نام داشت که دارای 2 متر قد و 190 کیلو وزن بود که در سال 1360 به دست دشمنان خود به قتل رسید.
هنوز هم خان های افغانستلن که دارای هزاران گاو و بز هستند این بازی یا ورزش را اجرا میکنند تا جوانان قوی و نیرومندی را تربیت کنند. جوانان طی چندین سال در خط دوم یا عقبی تمرین داده میشوند تا چاپ انداز های ماهی بشوند.
قوانین بزکشی چیست؟
• وزن بزغاله نباید بیشتر از 50 کیلو باشد.
• زمان این ورزش یک ساعت و 45 دقیقه میباشد
• بین دو نیمه 15 دقیقه استراحت میباشد
• زخمی کردن عمدی ورزشکار جرم و خطا محسوب میشود
• اداره بازی توسط ورزشکار جرم و خطا محسوب میشود
• داور حق دارد در زمان بازی یک چاپ انداز کم یا اضافه کند
• هر تیم دارای 10 بازیکن میباشد
• میدان دارای طول 400 متر و عرض 300 متر میباشد
• شلاق زدن به پهلوان چاپ انداز ممنوع میباشد
• فقط 5 نفر از هر تیم میتوانند در نیمه بازی کنند
• هر نیمه بازی 45 دقیقه میباشد