آخرین شب پاییز را یلدا میگویند ! در این شب که به تاریکترین و طولانی ترین شب معروف است ، ایرانیان دور هم جمع شده و جشن میگیرند . 
یلدا دارای یکسری آداب و رسوم کهن می باشد که میتوان گفت یکی از جشن های پر طرفدار بین ایرانیان است. همه افراد چه غنی و چه فقیر این شب را بسیار دوست دارند . 

.چرا یلدا؟1

یلدا برگرفته از یک واژه سُریانی است که به معنی تولد و زایش می باشد . سریانی زبان رایج مسیحی ها بوده که از تحقیق و بررسی در کتب تاریخی واژه نامه ها کسب شده است دانشمند بزرگ و تقویم شناس ابوریحان بیرونی با نام میلاد اکبر از شب یلدا یاد می کند و آن را میلاد خورشید میدانسته است..
واژه یلدا به طور دقیق مشخص نیست که چطور و چه زمانی به زبان فارسی وارد شده است این گونه از تاریخ بر آمده است که مسیحیان اولیه که در روم زندگی می کردند دچار سختی های فراوانی بودند در همان حال عده ای از آنها تصمیم به مهاجرت به ایران می کنند و به خاطر نزدیک بودن فرهنگ ها این واژه سریانی به زبان فارسی راه پیدا می کند.


آداب شب یلدا چیست ؟ 

آتش روشن کردن در یلدا
قصه خوانی و مثل گویی در شب یلدا
فال حافظ و شاهنامه خوانی در شب یلدا
چیدمان سفره شب یلدا
میوه های مخصوص شب یلدا
آجیل ها و تنقلات خوشمزه شب یلدا

آنچه به عنوان شب یلدا رسمیت یافته، به حدود ۵۰۰ سال، قبل از میلاد برمی‌گردد. یلدا در زمان داریوش یکم به تقویم رسمی ایرانیان باستان، وارد شده است. تقویمی که برگرفته از گاه‌شماری بابلی‌ها و مصری‌ها ست

 

رسم شب چله برای عروس داماد ها

رسم است در دوران عقد یا اولین سال ازدواج عروس و داماد، خانواده داماد شب نشینی شب یلدا را در منزل خانواده عروس بگذراند. این مراسم که به آن شب چله ای نیز گفته می شود آداب خاصی دارد.
خانواده عروس سعی می کند تا حد توان خود مراتب مهمان نوازی و احترام در مقابل خانواده داماد را به جا آورد و خانواده داماد نیز با تقدیم هدیه و اصطلاحا کادوی شب یلدا محبت و علاقه خود را به عروس خانم و خانواده اش ابراز می کند.
درباره علت مراسم شب چله ای بسیاری معتقدند در گذشته که مانند امروز راه های زیادی برای ارتباط و آشنایی هر چه بیشتر بین خانواده ها نبوده است مراسمی همچون شب یلدا بهانه ای می شد تا خانواده ها ساعت های طولانی در کنار هم بوده و فرصت بیشتری برای صحبت و آشنایی داشته باشند.
شب چله ای یکی از روش های ابراز ارادت و علاقه خانواده داماد به نو عروس نیز می باشد. به علاوه در قدیم آقا داماد اجازه ملاقات های مکرر عروس خانم را نداشته و فقط در بعضی شب های خاص مثل شب یلدا می توانسته او را ببیند.