این علوم یا بهتر بگوییم این دانش به تازگی وارد زندگی انسان ها شده است چون مالکین دیگری داشته است ، از عصر دایناسورها هوانوردی وجود داشته است ، حتما دایناسورهای پرنده را به خاطر دارید ، از آن نسل به بعد هم این پرندگان هستند که دانش هوانوردی را بصورت کاملا ذاتی در اختیار دارند و از بدو تولد بعضا قادر به هوانوردی و پرواز هستند. اما چیزی که امروز ما به آن هوانوردی یا در اصطلاح انگلیسی Aviation می گوییم در واقع دانشی است که انسان بی پر و بال توانسته است با استفاده از ماشین ها و ابزارهایی که ساخته موفق به پرواز شود و امروزه هوانوردی تبدیل به یک علم و البته یک هنر شده است. هوانوردی در دیکشنری به این شکل تعریف شده است : هوانوردی یعنی قابلیت پرواز کردن ، یعنی چیزی شبیه به کاری که پرندگان انجام می دهند اما این تعریف از دیدگاه دیکشنری است .
هوانوردی یا Aviation چیست ؟
هوانوردی علم طراحی و توسعه اجسام پرنده است که بصورت ویژه ای منظور از اجسام پرنده همان دستگاه هایی است که ما آنها را به عنوان هواپیما می شناسیم اما طبیعتا محدود به این دستگاه یا ماشین نمی شود . در روزگاری که صنعت هوانوردی در ابتدای کار خودش بود به کسی که هواپیما را هدایت می کرد با توجه به اینکه یک وسیله سنگین را در هوا هدایت و پرواز می داد اصطلاحا هوانورد می گفتند و بعد از سالها واژه خلبان یا Pilot به جای هوانورد مورد استفاده قرار گرفت. صنعت هوانوردی یک چیز جدید نیست و صرفا در ماشینی به نام هواپیما خلاصه نمی شود ، هوانوردی از ابتدا با انسان ها بوده است و همیشه انسان رویای پرواز کردن را در دل داشته است .
در این میان استفاده از بالن های گازی ، استفاده از پاراگلایدر ، استفاده از چتر و ... همگی در زمره صنعت هوانوردی قرار می گیرند. هوانوردی به زبان ساده یعنی توانایی پرواز دادن یک جسم سنگین در هوا و البته قابلیت هدایت و مسیردهی به جسم مربوطه ، انسان ها در تاریخ بارها تلاش به پرواز کردن کردند و بارها هم شکست خورده اند ، شاید همه ما اختراع هواپیما را از آن برادارن رایت بدانیم اما شاید جالبتر باشد بدانید که قبل از آن انسان پرواز کرده بود و برادران رایت در واقع فقط مخترع اولین هواپیمای موتوری دنیا بودند. این روزها هوانوردی یک علم است ، علم پرواز به وسیله اجسامی که می توانند در هوا پرواز کنند و هدایت شوند و از آنها برای مصارفی غیر از مصارف تفریحی و مطالعاتی نیز استفاده شود. این روزها تجهیزات و ماشین های هوانوردی صرفا هواپیماها نیستند و علوم هوانوردی ترکیبی از انواع و اقسام اجسام پرنده است.
گرایش های رشته هوانوردی
• مراقبت پرواز
• ناوبری هوایی
• خلبانی
همچنین رشته هایی مثل تعمیر و نگهداری هواپیما، الکترونیک، مدل سازی و… هم وجود دارند که در زیر شاخه ها قرار می گیرند.
شاخه خلبانی تنها شاخه خلبانی که از طریق آزمون سراسری دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی دانشجو می پذیرد، شاخه خلبانی نظامی است که دانشجویان آن در دانشگاه علوم و فنون هوایی شهید ستاری آموزش می بینند.
هدف از پذیرش دانشجوی هوانوردی (خلبانی) در دانشگاه هوایی شهید ستاری، تربیت خلبان های مورد نیاز نیروی هوایی جمهوری اسلامی است. نیروی هوایی تعیین می کند که دانشجویان خلبانی در کدام رشته تخصصی (خلبان جنگی، آموزشی یا مسافربری) آموزش ببینند.
آنچه مهم است این است که رشته هوانوردی (خلبانی) دانشگاه علوم و فنون هوایی شهید ستاری وابسته به نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی است و دانشجویان این دانشگاه از ابتدای ورود به دانشگاه یک دانشجوی نظامی خواهند بود و در نهایت به عنوان یک افسر مهندس یا کارشناس فارغ التحصیل می شوند.
شرایط ورود به دانشکده
برای ورود به دانشکده پرواز شرکت هواپیمایی کشور، فرد باید دارای مدرک دیپلم متوسطه و مدرک پیش دانشگاهی در رشته ریاضی و حدکثر دارای سن هم 22 سال باشد. فرد متقاضی باید در کنکور سراسری شرکت کند.
در صورت کسب نمره علمی لازم و انتخاب کد رشته خلبانی در انتخاب رشته خود می‌تواند وارد مرحله معاینه پزشکی، مصاحبه و گزینش شرکت هواپیمای کشور شود. همچنین فرد می‌تواند در مدارس خصوصی خلبانی که حدود 30 میلیون تومان هزینه دارد ثبت‌نام کند.
پس از تحصیل در رشته خلبانی مدارک و گواهینامه های رشته خلبانی شامل «پی پی ال» یا گواهینامه خلبانی و «ای آر» یا گواهینامه آلات پروازی یا پرواز کورو و در نهایت «پی ال ای» یا گواهینامه خلبانی مسافربری ارائه می شود. یک خلبان علاوه بر استخدام در ارتش گزینه های دیگری پیش رو دارد: از جمله استخدام در شرکت‌های هواپیمایی خصوصی یا سازمان‌هایی که هواپیمای خصوصی در اختیار دارند.
همانطور که گفته شد خلبان باید زندگی کاملا بی دغدغه و آرامی داشته باشد و نباید هزینه های زیادی که بیش از دیگران باید صرف حفظ سلامتی اش کند، فکر او را مشغول و نگران کند.
معاینات استاندارد پزشکی در حوزه رشته خلبانی
تست پزشکی در بخش هواپیماهای غیر نظامی (Civil) هم چون مسافرتی شامل 2 گواهی نامه کلاس 1 و کلاس 2 می باشد.
گواهی نامه کلاس 2 برای دانشجویان PPL و خلبانان دارای گواهی نامه PPL و یا مهندس پرواز و ناوبر می باشد و گواهی نامه کلاس 1 برای دانشجویان CPL و IR و خلبانان دارای گواهی نامه CPL و IR.
به طور کلی نیز شرایط تست های مختص کلاس دو نیز ساده تر می باشند.
این تست های پزشکی به طور کلی شامل بررسی:
– نوارهای قلبی و مغری، اکو قلب، مانیتورینگ هولتر در صورت لزوم
– بینایی سنجی شامل تست های استانداردی برای معاینه دید میانه، نزدیک بینی، دور بینی، عمق دید فرد، تست رنگ جهت بررسی کور رنگی و موارد مشابه دیگر
– شنوایی سنجی شامل آدیومتری برای بررسی فرکانس های ۱۲۵ و ۲۵۰ و ۵۰۰ و ۱۰۰۰و ۲۰۰۰ و ۳۰۰۰ و ۴۰۰۰ و ۸۰۰۰ هرتز برای هردوگوش در مدت زمان خاص،
– بررسی سلامت ریه ها و سینوس ها به کمک عکس ها و نوار ریه
– بررسی سلامت فک و دندان ها
– تست HIV
– معاینات کلی دیگر و تست فشار خون
– تست های روان سنجی و بررسی رفتار فرد در موقعیت های مختلف و تحت فشارهای عصبی
در صورتی که متقاضی بتواند تست های پزشکی فوق را طی نماید، کارت AMC به وی تعلق می گیرد که مجوز ورود وی به این رشته از لحاظ سلامت فیزیکی و روحی می باشد.
یک دانشجوی خلبانی باید جسور، نترس و شجاع باشد و همچنین لازم است که عاشق این رشته بوده و فردی منضبط و منظم باشد.